Haatzaaierij

Haatzaaierij – Wat is dat?
Hoe wordt haatzaaierij gedefinieerd? Een online definitie definieert haatzaaierij als volgt: “Het met woord of daad aanzetten tot haat jegens een individu of bevolkingsgroep, bijvoorbeeld op grond van ras, geslacht, leeftijd, land van herkomst, godsdienst, seksuele voorkeur, handicap, taalvaardigheid, levensbeschouwing, politieke overtuiging, sociaal-economische klasse, beroep, uiterlijk en dergelijke”.¹ Een andere bron definieert haat zaaien als “spraak die niet beschermd wordt door het recht op vrijheid van meningsuiting, omdat het aanzet tot handelingen tegen individuen of groepen gebaseerd op ras, godsdienst, geslacht, seksuele voorkeur, plaats of nationale afkomst, of andere ongepaste classificaties.”²

Het leidt geen twijfel dat woorden pijn kunnen doen of kunnen beledigen, en daarom lijkt het erop dat de aanduiding “haatzaaierij” gebaseerd is op de “bedoeling” van de woorden. Haat kan gezaaid worden door gesproken woorden, geschreven woorden of gebaren die aanzetten tot gewelddadige of illegale handelingen ten opzichte van het slachtoffer. In het algemeen moeten de “kwetsende” woorden naar hun “bedoeling” worden beoordeeld, voordat iemand beschuldigd kan worden van haatzaaierij.

Moeten wij, om te bepalen wat de “bedoeling” is, niet eerst de houding of gedachten kennen van degene die de kwetsende woorden heeft uitgesproken? Hoe dan ook, in veel landen is het noodzakelijk geworden om wetten uit te vaardigen die haat zaaien tegen verschillende mensen of mensengroepen verbieden. Deze wetten variëren van land tot land.

Haatzaaierij – Voorbeelden over de hele wereld
Een groot aantal mensen en groepen is door de eeuwen heen over de hele wereld het mikpunt geweest van haatzaaierij. Mensen van Afrikaanse afkomst en Joodse mensen zijn hiervan waarschijnlijk het vaakst het slachtoffer geweest. Maar, extreme vooroordelen komen ook vaak voor tegenover vrouwen, armen, gehandicapten en in recente tijden zien we ook een toename in haatzaaierij tegenover Christenen.

De geschiedenis is gevuld met mensen die iedereen minachten die anders is dan zijzelf. Wat is er gebeurd met Bijbelse gezegden als: “Behandel anderen zoals je wilt dat ze jullie behandelen” (Lucas 6:31)? Of je nu godsdienstig bent of niet, dit zijn wijze woorden om naar te leven.

Haatzaaierij – Controversen over de definitie
Er bestaan nog steeds controversen over de vraag waar de grens ligt tussen haat zaaien en de vrijheid van meningsuiting. Is het mogelijk dat mensen in onze huidige wereld van tolerantie en intolerantie soms gevoeliger zijn en zich daarom eerder beledigd voelen?

Veel van de zogenaamde haatzaaierij wordt bovendien vreselijk verkeerd opgevat. De term “homofoob” wordt bijvoorbeeld vaak toegepast op mensen die zich in moreel opzicht verzetten tegen de homoseksuele leefstijl. De meeste mensen die zich hiertegen uitspreken zijn helemaal niet fobisch (angstig) ten opzichte van homoseksuelen, maar verwoorden met respect hun overtuiging en wat God te zeggen heeft over de homoseksuele leefstijl. Dit was bijvoorbeeld het geval toen Kirk Cameron zijn overtuiging over dit onderwerp, gebaseerd op zijn Christelijke geloof, onder woorden bracht en hij vervolgens zelf het doelwit werd van de nodige bedreigingen en haatzaaierij.³

Heb je ooit de uitdrukking gehoord “woorden doen geen pijn”? Natuurlijk kunnen woorden pijn doen. Maar bestaat er misschien tegelijkertijd een alternatieve agenda achter al dit gepraat over “haat zaaien”? Politieke correctheid is immers dit debat over haatzaaierij binnengeslopen. Op de website Ask.com lezen we bijvoorbeeld: “Critici beweren dat de term 'haatzaaierij' een modern voorbeeld is van 'Newspeak' [de fictieve taal uit George Orwells boek '1984'], die gebruikt wordt om de mond te snoeren van mensen die kritisch zijn over sociaal beleid dat slecht en overhaast is geïmplementeerd om politiek correct te lijken.”⁴ We zien dat de mensen die het hoogst van de toren blazen over het kwaad van haatzaaierij zich vaak zelf het meest schuldig maken aan intolerante haatzaaierij.

Wat is het antwoord dan? Liefde en respect voor onze medemensen komen uiteindelijk alleen maar voort uit de navolging van de principes van een liefdevolle God. Hij draagt ons op om onze naasten lief te hebben. Deze uitdrukking wordt in de Bijbel maar liefst zeven keer gebruikt⁵, en dus is deze van groot belang! Alleen het gebod om God met heel je hart lief te hebben wordt belangrijker geacht (Marcus 12:29-31).

Leer meer!